Zo'n jaar of vijf-zes geleden schreef ik me in als straatvrijwilliger bij Opsinjoren, nu De Stadsmakers. Samen met mijn echtgenote en een paar vrienden gingen wij ons eens lekker engageren, zoals dat heet. We kregen grijpstokken, emmers, vuilniszakken en fluorescerende vestjes. We waren klaar om de strijd aan te gaan met het vele zwerfvuil overal in en rond Antwerpen. |
Door dat vrijwilligerswerk ben ik alerter geworden op zwerfvuil. Het is één van de dingen die me het snelst opvalt. Tijdens wandelingen in parken, wanneer ik wacht op de tram, wanneer ik een festival binnenkom... altijd springt die vuiligheid in mijn oog. Zoals steeds meer mensen kan ik er ook steeds minder vaak tegen. Soms wordt het zelfs een storende factor. Daarbij begint het tegenwoordig echt wel de spuigaten uit te lopen. Flessen, blikjes, luchtmatrassen, vakantieliefjes, tenten, stoelen, tafels... alles wordt tegenwoordig zomaar achtergelaten. Vooral op grote evenementen kan je perfect gave kampeerspullen tegenkomen, genoeg om duizenden vluchtelingen op te vangen.
Als ik dit fenomeen vanuit een maatschappelijk en economisch standpunt bekijk, verbaast het me eigenlijk niet eens meer. Alles lijkt een beetje uit de hand te lopen. Een gemiddeld festival, ticket plus eten plus drinken, kost tegenwoordig meer dan een week in Dubai. Het is amper nog te betalen door de aardbeienplukkende jobstudent. Ten tweede worden er op Werchter, Tomorrowland, Cactus Festival en Pukkelpop meer selfies genomen dan noten muziek gespeeld. Grote festivals zijn een beetje een elite-event geworden, iets waar het meer draait om Instagram- volgers dan om bands, maar goed, dat moeten zij weten. Feit is wel dat die elite voornamelijk bestaat uit jonge snaken die met jonge bimbo's in geleasede Audi's rondtoeren. Daags voor het festival rijden de meesten nog eventjes langs de AS Adventure om wat duurzame wegwerptroep te kopen. Zo gaat dat tegenwoordig.
Na het festival zijn ze moe, uitgeput, leeg en op. En dat is ook volkomen logisch. Die mensen zijn het niet gewend om te moeten stappen. Hun leven speelt zich af op hun zitvlak of in dat van die jonge bimbo. Een gemiddeld festival vergt toch al zo'n 10 kilometer per dag, vraag maar aan mijn stappenteller. Dat is vermoeiend, zeker als er dan ook nog eens minder dan 12 uur slaap per dag bijkomt, alsook de afkick van de coke en speed en bollen of dacht u dat de flikken dat allemaal netjes in de hand hadden? Dus die jongetjes en meisjes zijn te moe om hun tent op te ruimen, dat is volkomen begrijpelijk. Daarnaast betalen ze al genoeg dus kan de organisatie toch ook wel zorgen voor de properheid van het geheel, wat is me dat nu?
Maar goed, dat zijn de verwende nestjes op de grote festivals. Op kleine evenementen is het toch een heel stuk beter, niet? Wel, soms. Aan de ene kant vind ik die kleine, recycleerbare flesjes van Coca Cola, Fanta en Nestea beter dan die fantasieloze plastic pinten maar anderzijds heb ik gisteren een nogal fors gebouwde dame over zo'n flesje zien uitglijden. Gelukkig was haar nog forser gebouwde partner paraat om erger te voorkomen. Toch toont het de onverschilligheid die er dezer dagen over het hele festivalgebeuren hangt en dat is doodzonde. Te meer omdat het anders kan. Ik en duizend andere mensen hebben dat mogen meemaken in Zottegem, waar Dunk! festival het properste evenement aller tijden is geworden.
Wat Dunk! anders doet? Ze gebruiken herbruikbare bekers. Ze zetten voldoende vuilnisbakken neer, ook op de camping. Die vuilnisbakken worden regelmatig leeggemaakt en vervangen. Dunk! is kleinschalig genoeg om eten in échte borden en met écht bestek te serveren. Maar het grootste geheim schuilt in de mentaliteit van het publiek. Afval wordt wel degelijk opgeruimd. Weinig of niets komt op de grond terecht en de prachtige groene omgeving van het festival wordt met veel respect behandeld. Een absoluut voorbeeld. Daarbij, dat publiek krijgt nog eens een onvergetelijke festivalervaring in de plaats.
Die mentaliteit heeft te maken met spiegelneuronen, het zogenaamde "monkey-see-monkey-do" principe. Als jij je campingstekje als een afvalberg achterlaat, is de kans groot dat die naast jou dat ook gaat doen. Festivals waar vrijwilligers na elk optreden eventjes met de keerborstel door de tent gaan, zijn beduidend properder dan evenementen waar dat niet gebeurt. Er spoelen potvissen aan met stukken tentzeil in hun maag. Het mag wel eens stoppen nu.
Serge